Đằng sau nguồn sữa tươi chất lượng là cả một quy trình cầu kỳ từ nhà máy chế biến thức ăn, nơi được coi là “khu nhà bếp 5 sao” phục vụ đàn bò sữa của trang trại TH.
Dự án “Chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa tập trung quy mô công nghiệp công nghệ cao” do Tập đoàn TH triển khai từ tháng 10 năm 2009 với tổng vốn đầu tư 1,2 tỷ USD.
Cụm trang trại đầu tiên được khởi dựng tại Nghĩa Đàn – Nghệ An, tới nay đã hoàn thành xây dựng 9 khu trang trại (trong đó có 8 khu chăn nuôi và 1 khu trại nuôi cách ly. Bò cao sản thuần chủng HF nhập khẩu về TH sẽ được nuôi cách ly ở đây 1 tháng trước khi nhập đàn), số lượng bò sữa tiệm cận 70.000 con, diện tích đất quy hoạch sử dụng 8.100 ha.
Hơn 12 năm qua, trang trại của TH tại Nghĩa Đàn đã được mệnh danh là “khách sạn 5 sao” của những cô bò sữa.
Bên cạnh không gian lý tưởng để vận động, quy chuẩn chuồng trại thoáng mát, âm nhạc cổ điển để bò cho dòng sữa thơm ngon, bổ dưỡng… TH còn sở hữu đội ngũ chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu Việt Nam bên trong Trung tâm Thức ăn và Dinh dưỡng TH.
Trung tâm thức ăn số 2, một trong hai trung tâm thức ăn phục vụ cho toàn bộ trang trại bò sữa của TH ở Nghĩa Đàn (Nghệ An) được mệnh danh là “khu nhà bếp 5 sao.”
Tại đây các loại thức ăn thô xanh nguyên liệu như ngô, cỏ, cao lương, hướng dương tươi, sạch được tập kết để chế biến ra những món ăn khoái khẩu đầy dinh dưỡng cho hơn 70.000 con bò sữa của TH true MILK.
Một số loại cỏ “cao lương mỹ vị” dành cho bò sữa trên thế giới được đưa về trồng thử nghiệm thành công trên các cánh đồng mênh mông của TH, sau đó được đem ủ chua, diệt các loại khuẩn có hại.
Chị Vy Thu Hằng, Giám đốc Trung tâm Thức ăn và Dinh dưỡng, chia sẻ mỗi hố ủ chua chứa khoảng 6.000 tấn. Trong khu liên hợp này có tới 30 hố cỏ lớn như thế, chưa tính các hố diện tích nhỏ hơn.
Những chiếc xe chuyên dụng chở nguyên liệu leo lên đỉnh đồi, đổ nguyên liệu xuống thành từng lớp rồi nén chặt lại như đổ bêtông.
Sau khi ủ khoảng 2-3 tháng, cỏ đã lên men và ổn định, công nhân sẽ mở hố, đào cỏ ra để lấy đi phối trộn, bò ăn đến đâu đào đến đó, thậm chí ăn bữa nào đào bữa đó, chứ không đào sẵn, tránh cỏ bị ôi.
Để phục vụ cho đàn bò sữa quy mô lớn này, mỗi ngày hai nhà máy phải sản xuất và phối trộn khoảng 1.600 tấn thức ăn (trên tổng công suất 2.000 tấn), toàn bộ thực hiện bằng máy móc hiện đại và điều khiển thông qua hệ thống máy vi tính.
Hiện tại Trung tâm thức ăn số 2 xử lý hơn 1.000 tấn thức ăn/ngày.
Chị Vy Thu Hằng cho biết: “Chúng tôi kiểm soát gần như tuyệt đối an toàn ngay từ khâu canh tác cỏ và thức ăn thô xanh ngoài cánh đồng. Thức ăn về đến trung tâm lại được phân tích chất lượng. Từ thức ăn thô xanh đến thức ăn hỗn hợp đều được phân tích, kiểm tra kỹ lưỡng bằng các công nghệ tiêu chuẩn châu Âu.”
Riêng khâu phân tích chất lượng, lên công thức và khẩu phần, hiện nay TH đã chủ động hoàn toàn. Thay vì phải gửi mẫu thức ăn đến các phòng thí nghiệm bên ngoài để nghiên cứu, phân tích như trước đây, hiện TH đã sở hữu phòng Lab Dairy One.
Phòng Lab Dairy One của Mỹ là phòng thí nghiệm chuyên thức ăn bò sữa hàng đầu thế giới cho phép phân tích ra ngay kết quả tại chỗ với từng loại nguyên liệu. Máy phân tích thức ăn công nghệ NIR – Quang phổ cận hồng ngoại cho phép kiểm tra nhanh các chỉ số chất lượng của thức ăn ủ chua, thô xanh, từ đó cân đối lại công thức.
Khẩu phần ăn của bò sữa ở trang trại TH gồm nhiều loại cỏ khô, cỏ tươi, ngô, hướng dương, bột ngô, bột mì và các khô dầu, được phối trộn TMR (Total Mix Ration), tức là khẩu phần phối chế hoàn chỉnh được tính toán kỹ lưỡng về khối lượng, và kiểm soát nghiêm ngặt về hàm lượng dinh dưỡng, loại trừ mọi độc tố nấm mốc.
Thức ăn và nước uống là hai trong số những yếu tố quan trọng nhất để quyết định đến chất lượng sữa bò. Chính vì thế mà, ở trang trại TH, nước uống cho bò được lọc qua hệ thống máy móc hiện đại nhập từ Hà Lan.
Mỗi cụm trại đều có một nhà máy xử lý nước sạch để cung cấp nước uống, tắm mát cho bò sữa. Đồng thời, quy trình xử lý nước thải và phân bò cũng được chú trọng hết sức nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường.
“Trung tâm đầu não” trong khu liên hợp chế biến thức ăn cho bò sữa là căn gác rộng vỏn vẹn 15 m2 ở tầng 2. Đây là trung tâm điều khiển với một máy tính chủ và bảng điều khiển nối mạng cùng hệ thống máy tính đến các xilô nghiền trộn thức ăn…
Mỗi ngày sẽ có 100 mẻ thức ăn với sản lượng 10 tấn/mẻ, cung cấp cho các trang trại bò. Thức ăn sau khi trộn với các tỷ lệ do máy tính tự đong đếm sẽ được xe chuyên dụng chở đến cung cấp cho từng trang trại.
Máy trộn làm việc 24/7 để thức ăn cho đàn bò sữa luôn tươi mới và đầy đủ. Đến đúng giờ, thức ăn đã phối trộn được đổ đầy các xe rải để chuyển tới chuồng. Xe rải thức ăn không được đến sớm quá 2 phút và muộn quá 3 phút so với lịch đã đề ra mỗi ngày.
Một ngày, khẩu phần ăn của mỗi con bò ăn khoảng 50 kg tính theo khẩu phần tươi. Cuối mỗi ngày sau chu trình 24 tiếng, thức ăn còn lại phải gạt đi hết và sau đó sẽ rải mới lại, đảm bảo cho bò lúc nào cũng ăn thức ăn mới.
Thức ăn được trộn đến đâu sẽ rải đi trang trại đến đó bằng máy rải, không hề dự trữ thức ăn và cũng không đóng bao.
Ba bữa ăn cho đàn bò sữa mỗi ngày được cung cấp đều đặn, chính xác nhờ hệ thống công nghệ hoàn toàn tự động.
Dây chuyền sản xuất cám hoàn thiện cho phép trang trại TH kiểm soát thành phần cám từ khẩu phần thiết lập trên máy tính đến khẩu phần thực tế mà bò ăn vào khớp đến trên 99%.
Không những thế, khi đọc chính xác kết quả các chỉ tiêu, đội dinh dưỡng sử dụng phần mềm NDS Professional (Nutritional Dynamic System) có khả năng tải tự động dữ liệu phân tích, kết hợp với thông tin về đàn, thời tiết… thiết lập ra công thức thức ăn tối ưu nhất cho từng nhóm bò tại từng thời điểm, thời tiết khác nhau …
Về thức ăn cho bò, TH đã sử dụng những nghiên cứu quan trọng của các chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu thế giới từ 15 nguyên liệu chính đã xây dựng các công thức phù hợp để chế biến ra những “thực đơn cao cấp” đầy đủ chất dinh dưỡng cho các “cô nàng” bò sữa sang chảnh.
Có 10 công thức chính cho 10 nhóm bò từ bê non đến bò mang thai, bò vắt sữa, bò cạn sữa. Mỗi công thức phối trộn 12-16 loại nguyên liệu.
Ngoài các loại nguyên liệu thô xanh, thức ăn cho bò còn được trộn với các loại cám tinh và một thứ nguyên liệu đặc biệt chỉ bò sữa TH mới có, đó là bã mía và rỉ mật từ nhà máy mía đường NASU – một đơn vị trực thuộc Tập đoàn TH.
Đối với loài nhai lại như bò sữa, sự ổn định trong thành phần thức ăn, cân bằng dinh dưỡng là rất quan trọng, giúp đàn bò khỏe mạnh, đảm bảo chất lượng sữa.
Hiện nay TH đã chủ động khoảng 98% thức ăn thô xanh cho đàn bò, chỉ nhập khẩu hơn 1% các loại cỏ khô giàu đạm đặc trưng ôn đới mà xứ nhiệt đới không thể trồng được.
Mặc dù sản xuất hàng nghìn tấn thức ăn một ngày nhưng mỗi ca làm việc ở Trung tâm chỉ cần vài chục nhân viên bao gồm cả người điều khiển các loại xe chở nguyên liệu và một ekip thao tác trên máy tính.
Tiêu chuẩn thức ăn đã được chuẩn hóa, bò ăn vào như thế nào thì phân tích sữa ngày hôm đó sẽ biết được ngay hiệu quả sử dụng thức ăn từ sản lượng đến chất lượng sữa. Thức ăn chiếm tới 70% chi phí và quyết định sự thành bại của dự án.
Chính từ những cánh đồng nguyên liệu giữa lòng xứ Nghệ và khu “bếp ăn 5 sao” của đàn bò nơi đây đã bắt đầu cho chuỗi quy trình khép kín làm nên một cuộc cách mạng về sữa tươi chất lượng của TH true MILK trên thị trường Việt Nam.