“Trong bối cảnh mới đầy thách thức, Vinamilk đã có những ứng phó kịp thời để đạt mục tiêu kép là đảm bảo tăng trưởng đồng thời ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh trong điều kiện tuân thủ các quy định về phòng chống dịch.”

Bà Mai Kiều Liên-Tổng Giám đốc Vinamilk

---

Đại dịch COVID-19 bùng phát trở lại từ cuối tháng Tư, sau đó lan rộng ra nhiều tỉnh thành với những diễn biến phức tạp. Bên cạnh những vấn đề xã hội, nền kinh tế tiếp tục bị ảnh hưởng tiêu cực với những thách thức lớn.

Theo báo cáo từ Tổng cục Thống kê, người tiên dùng Việt phải thắt “hầu bao” và tổng mức bán lẻ hàng hóa cùng doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước trong tháng Năm cho thấy đã giảm 3,1% so với tháng Tư đồng thời giảm 1% so với cùng kỳ năm 2020.

Bối cảnh chung cũng khiến ngành sữa không thể tránh khỏi nhiều thiệt hại nặng nề. Tuy nhiên, tại buổi gặp gỡ nhà đầu tư do Công ty cổ phần Sữa Việt Nam-Vinamilk (mã chứng khoán: VNM) tổ chức ngày 5/5, ban lãnh đạo của Vinamilk khẳng định công ty đã và đang thực hiện một cách linh hoạt chiến lược kinh doanh để giữ ổn định sản xuất và tăng xuất khẩu trong tình hình mới.

BÀI HỌC TỪ SỰ ỨNG PHÓ KỊP THỜI

Tổng Giám đốc Vinamilk, bà Mai Kiều Liên nhớ về thời điểm đợt dịch đầu tiên xuất hiện trong nước, “COVID-19 gây ra những khó khăn chưa có tiền lệ với nền kinh tế và ngành sữa không phải là ngoại lệ. Sữa là thực phẩm thiết yếu trong rổ hàng hóa của người tiêu dùng Việt Nam, tuy nhiên toàn ngành đã tăng trưởng âm 6% trong năm 2020 khi mà cả nước có 32,1 triệu người bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch COVID-19 và thu nhập bình quân của người lao động giảm 2,3% so với năm 2019.”

Song trong bối cảnh mới đầy thách thức, bà Liên cho biết Vinamilk đã có những ứng phó kịp thời để đạt mục tiêu kép là đảm bảo tăng trưởng đồng thời ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh trong điều kiện tuân thủ các quy định về phòng chống dịch.

Thời điểm quý 1/2020, doanh thu và lợi nhuận sau thuế của công ty ước đạt 13.241 tỷ đồng và 2.597 tỷ đồng, tương ứng đạt 21,3% và 23,2% kế hoạch năm.

Tiếp sau đó, dịch bệnh bắt đầu thẩm thấu vào nền kinh tế. Chặng đường về cuối năm 2020, chi phí đầu vào liên quan đến các nguyên liệu chính như bột sữa và đường đã tăng lên đáng kể và ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của ngành nói chung và của Vinamilk nói riêng.

Tại thời điểm đó, bà Liên đánh giá “con số lợi nhuận thiếu hụt trong quý đầu năm công ty sẽ bù đắp cho 9 tháng cuối năm. Nhìn chung, hoạt động kinh doanh còn phải phụ thuộc nhiều yếu tố, nhất là dịch COVID-19.”

Hướng đi được công ty xác định là định vị chiến lược đồng thời khi bắt tay vào việc, từng bước triển khai đảm bảo trình tự nghiêm ngặt, từ tự chủ được vùng nguyên liệu sữa tươi trong nước, kết hợp với mạng lưới nhà cung cấp nguyên liệu nhập khẩu từ nhiều quốc gia. Nhờ đó, Vinamilk giữ vững hoạt động sản xuất ổn định nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và cả xuất khẩu.

Bên cạnh đó, ứng dụng công nghệ vào quản lý – là định hướng được Vinamilk thực hiện trong nhiều năm trước, đã được công ty thúc đẩy mạnh mẽ trong năm 2020 để ứng phó với điều kiện giãn cách xã hội, hạn chế giao thương do đại dịch COVID-19 diễn ra trên toàn cầu.

Cụ thể, quá trình chuyển đổi số đã được triển khai nhanh chóng, không chỉ tại công ty mẹ-Vinamilk mà còn ở các công ty con, công ty thành viên. Điển hình là việc hoàn thành triển khai hệ thống ERP – hoạch định nguồn lực doanh nghiệp, tại Công ty cổ phần Giống bò sữa Mộc Châu-Sữa Mộc Châu (mã chứng khoán: MCM) chỉ trong vòng 10 tháng kể từ ngày Vinamilk tham gia vào đơn vị này.

Ngoài ra, hàng loạt các dự án chuyển đổi số khác đã và đang được triển khai trong nhiều lĩnh vực ở hầu hết các hoạt động của Vinamilk như quản trị, tài chính, nhân sự, kinh doanh quốc tế và chuỗi cung ứng…

Những công cụ này là cánh tay đắc lực giúp Vinamilk duy trì sự ổn định, đảm bảo quản trị hoạt động và hiệu suất ngay cả khi quy mô doanh nghiệp mở rộng ra gấp nhiều lần so với hiện tại.

Bà Mai Kiều Liên cho rằng nhìn lại năm 2020 nhiều biến động, một trong những thành công của Vinamilk đó chính là duy trì sự hoạt động ổn định, hiệu quả của tất cả đơn vị thành viên đồng thời đảm bảo việc làm, thu nhập và các phúc lợi cho gần 10.000 nhân viên của công ty trên cả nước.

Thực tiễn năm 2020 cho thấy rõ vai trò chủ đạo của phát triển bền vững đối với xã hội, đặc biệt là doanh nghiệp. Đối mặt với bối cảnh dịch bệnh, chiến tranh thương mại, đình trệ chuỗi cung ứng toàn cầu…, Vinamilk đã linh hoạt chiến lược kinh doanh, vững vàng trong thử thách và đạt tăng trưởng dương.

Cụ thể, doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế hợp nhất năm 2020 của Vinamilk đạt lần lượt 59.723 tỷ đồng và 11.236 tỷ đồng, tăng trưởng 6% và 6,5% so với năm 2019.

Riêng Công ty Sữa Mộc Châu sau một năm về với Vinamilk đã ghi nhận sự bứt phá với doanh thu thuần năm 2020 đạt 2.823 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 281 tỷ đồng, lần lượt tăng 10,3% và 68,2% so với năm 2019.

BIẾN ‘NGUY’ THÀNH ‘CƠ’

Bước sang năm 2021, cùng với nhiều biến số bất ngờ khó lường của dịch COVID-19, ban lãnh đạo Vinamilk tin tưởng hệ thống kiểm soát nội bộ và quản lý rủi ro vững chắc sẽ giúp doanh nghiệp dự phòng trước được những thay đổi, giúp biến “nguy” thành “cơ,” tận dụng và củng cố các lợi thế cạnh tranh.

Bên cạnh đó, Vinamilk không ngừng tìm kiếm những cơ hội trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng của đất nước. Theo phân tích từ nhóm điều hành chiến lược, một phần trong Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-Liên minh châu Âu (EVFTA) có hiệu lực từ tháng 8/2020 quy định Việt Nam sẽ giảm thuế nhập khẩu các sản phẩm sữa từ châu Âu về mức 3,5%-0% so với mức 5-15% như hiện tại trong vòng 3-5 năm tới. Điều này sẽ khiến thị trường sữa cạnh tranh hơn khi sữa nhập khẩu từ châu Âu được hưởng lợi, nhưng đồng thời cũng sẽ là động lực thúc đẩy các công ty sữa nội địa gia tăng năng lực để cung cấp ra thị trường các sản phẩm chất lượng hơn.

Xác định thách thức song hành cùng lợi thế, dù chịu ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19 kéo dài tại nhiều nước trên thế giới, nhưng hoạt động xuất khẩu của Vinamilk tiếp tục đón nhận những thông tin tích cực trong quý 1/2021, với sản phẩm sữa đặc và sữa hạt được xuất sang thị trường Trung Quốc, sữa tươi có chứa tổ yến được xuất sang thị trường “khó tính” Singapore. 

Dựa trên những kết quả này, xuất khẩu dự kiến sẽ tiếp tục mạch tăng trưởng của năm 2020. Trong quý 1/2021, doanh thu từ hoạt động xuất khẩu của công ty ước tăng trưởng trên 8% so với cùng kỳ.

Thêm vào đó, các yếu tố thúc đẩy khác được ghi nhận từ các công ty con của Vinamilk với kết quả khả quan trong năm 2020, như Angkor Milk (công ty con của VNM tại Campuchia) có mức tăng trưởng gần 20% và Công ty Sữa Mộc Châu tăng trưởng hơn 10%. Cổ phiếu Sữa Mộc Châu đã chính thức được niêm yết trên thị trường UPCOM chỉ sau chưa đầy 1 năm về với Vinamilk.

Ngoài ra, các dự án liên doanh ViBev giữa Vinamilk và Công ty cổ phần Tập đoàn Kido, dự án liên doanh tại Philippines đang triển khai các hoạt động kinh doanh, khai thác thị trường như kế hoạch. Theo ban giám đốc công ty, dự kiến các liên doanh này sẽ ra mắt sản phẩm mang nhãn hiệu riêng vào quý 3 và 4 năm nay.

Mặt khác, để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu, các dự án phát triển vùng nguyên liệu của Vinamilk vẫn được thực hiện đúng tiến độ. Tiêu biểu là việc đón thành công 2.100 bò sữa HF thuần chủng nhập khẩu từ Mỹ về trang trại mới của Vinamilk tại Quảng Ngãi vào ngày 21/3.

• 

• 

• 

• 

Đây là trang trại mới có quy mô 4.000 con, diện tích trên 100 ha với tổng vốn đầu tư ban đầu lên đến 700 tỷ đồng nằm trong hệ thống trang trại sinh thái “Green Farm” mà Vinamilk đang đầu tư phát triển từ đầu năm. Theo kế hoạch, công ty cũng sẽ nhập khẩu hơn 5.000 con bò sữa cao sản để gia tăng tổng đàn cho các dự án trang trại trong năm nay.

Dự kiến, trong năm 2021, Vinamilk sẽ tập trung đầu tư các dự án lớn để mở rộng quy mô. Cụ thể như dự án Trang trại bò sữa công nghệ cao kết hợp du lịch sinh thái tại Mộc Châu, Sơn La, Tổ hợp trang trại bò sữa Lao-Jagro tại Lào, Dự án chăn nuôi, chế biến và phân phối bò thịt của Vilico…

Tổng Giám đốc Vinamilk Mai Kiều Liên cho biết Vinamilk cũng đang tìm kiếm cơ hội mua bán sáp nhập (M&A) trong 3-5 năm tới để tăng trưởng thêm và cũng có thể đi theo ngành kinh doanh mới nếu tiềm năng.

Theo Chủ tịch Hội đồng quản trị Vinamilk, bà Lê Thị Băng Tâm, năm 2021 có những tác động khó lường do ảnh hưởng dây chuyền của toàn bộ nền kinh tế, xã hội và chính trị toàn cầu. Đó là chưa kể những biến động, khó khăn mới cũng sẽ xuất hiện và thách thức Vinamilk.

Tuy nhiên, bà Tâm khẳng định công ty đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ chiến lược cho đến các chương trình cụ thể nhằm giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn và chinh phục các mục tiêu đề ra.

Với sự chuẩn bị đó, kết quả kinh doanh trong tháng Tư của công ty tiếp tục được cải thiện so với quý 1. Cụ thể, tổng doanh thu của Vinamlik tăng 4,3%/năm vào tháng Tư; trong đó doanh thu sản xuất sữa trong nước (ngoại trừ Công ty cổ phần GTNfoods-GTN) không đổi so với cùng kỳ, doanh thu của Công ty Sữa Mộc Châu tăng 13,6%/năm và xuất khẩu tăng 35%/năm.

Theo ban giám đốc Vinamilk, hoạt động xuất khẩu tiếp tục tăng trong tháng Tư là do công ty đã tận dụng sự gián đoạn hoạt động do dịch COVID-19 đối với hoạt động của các nhà sản xuất sữa khác tại thị trường xuất khẩu tương ứng. Cụ thể, Công ty Angkor Milk công bố mức tăng doanh thu 5%/năm trong bốn tháng của năm và chậm hơn tốc độ 2 con số trong quý 1 do các ca nhiễm COVID-19 gia tăng ở Campuchia và gây ra sự gián đoạn cho nền kinh tế của quốc gia này.

Ngoài ra, giá nguyên liệu thô tăng do ảnh hưởng từ COVID-19 sẽ ảnh hưởng tới biên lợi nhuận gộp, nhưng công ty cho biết yếu tố này được hỗ trợ một phần bởi chính sách tăng giá bán vào tháng Năm…

Nhìn ở một khía cạnh khác – phản chiếu trên thị trường chứng khoán, Công ty Chứng khoán VNDirect nhận định về dài hạn, sự phục hồi tăng trưởng của Vinamilk là khả quan bởi bề dày kinh nghiệm và tài năng của ban lãnh đạo Vinamilk. Thêm vào đó, kết quả kinh doanh của công ty sẽ được cải thiện thông qua tìm kiếm cơ hội M&A cũng như chủ động nguồn nguyên liệu đầu vào, tham gia thị trường chăn nuôi và đẩy mạnh xuất khẩu. Trong ngắn hạn, quý 2 và 3/2021, kết quả kinh doanh của VNM có thể kém khả quan do diễn biến giá nguyên vật liệu bởi hiện tại Vinamilk đang phụ thuộc gần 70% nguyên liệu từ nước ngoài.

“Thế nhưng, với việc đưa vào hoạt động trang trại mới tại Quảng Ngãi có diện tích 100ha, tổng vốn đầu tư 700 tỷ đồng, cộng thêm kế hoạch đón đàn bò sữa thuần chủng nhập khẩu từ Mỹ trong năm 2021 này, VNM kỳ vọng sẽ tăng tỷ lệ tự chủ nguyên liệu đầu vào lên trên 50% vào năm 2022 và 60% các năm tiếp theo,” chuyên gia VNDirect nhấn mạnh.

Phân tích đánh giá của Công ty Chứng khoán Bản Việt (VCSC) cũng cho rằng định giá của VNM hiện đang trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết bởi giá cổ phiếu đã điều chỉnh giảm từ đầu năm, trong khi các chỉ số chính của VNM (cụ thể như thị phần, biên lợi nhuận và hệ số sinh lời/vốn đầu tư) vẫn tốt hơn các công ty khác cùng ngành. Hơn thế nữa, nhóm phân tích của VCSC cũng kỳ vọng Vinamilk sẽ bảo vệ được thị phần để tiếp tục dẫn đầu ngành sữa với sức tiêu thụ đang gia tăng của Việt Nam.