Cuộc săn lùng kẻ cầm đầu tổ chức Nhà nước Hồi giáo Abu Bakr al-Baghdadi kéo dài nhiều năm đã đi đến hồi kết sau khi các quan chức Iraq đạt được bước đột phá vào tháng trước.
Theo Guardian, Abu Bakr al-Baghdadi không còn nơi nào để trốn khi bị một con robot áp sát và dồn vào một đường hầm không có lối thoát. Tiếng chó sủa trong bóng tối, tiếng gọi của một binh sỹ Mỹ… và sau đó là tiếng nổ long trời giết chết kẻ bị truy nã gắt gao nhất trên thế giới – cùng với 3 đứa trẻ mà có thể gã đã dùng làm lá chắn sống.
Quân đội Mỹ cuối cùng đã bắt kịp kẻ cầm đầu tổ chức Nhà nước Hồi giáo ở một ngôi làng hẻo lánh ở miền Tây Bắc Syria. Nhưng khi binh lính thuộc lực lượng đặc biệt đổ bộ ồ ạt từ trực thăng và tiếp cận ngôi nhà đá sơ sài nơi al-Baghdadi đang ẩn náu, họ vẫn không kịp ngăn gã kích nổ quả bom tự sát quấn quanh người.
Các chuyên gia pháp y đi cùng lính đặc nhiệm đã mang theo các mẫu DNA của Baghdadi cùng bộ dụng cụ để kiểm tra những gì còn lại ở hiện trường. Họ nhanh chóng so sánh mẫu DNA với những gì các binh lính thu được từ vụ nổ dưới lòng đất.
Tiếng chó sủa trong bóng tối, tiếng gọi của một binh sỹ Mỹ… và sau đó là tiếng nổ long trời giết chết kẻ bị truy nã gắt gao nhất trên thế giới.
Hai giờ sau khi cuộc đột kích bắt đầu, phe tấn công xác định được rằng họ đã tìm thấy kẻ bị truy lùng.
Một số binh lính thu nhặt các phần thi thể của Baghdadi cho vào những chiếc túi kín, một nhóm khác đưa 10 trẻ em vẫn chưa hết bàng hoàng tới nhà một người hàng xóm. Trong khi đó, những người khác nhặt nhạnh những mảnh vỡ từ ngôi nhà mà họ đã phá hủy và mang tới 8 máy bay trực thăng tấn công đang chờ.
Gần 3 giờ 30 sáng theo giờ Syria, đội trực thăng đã cất cánh để trở về Erbil – một chuyến bay kéo dài 70 phút qua vùng đất khô cằn ở Syria, nơi tổ chức mà Baghdadi cầm đầu trong suốt hơn 6 năm qua vẫn còn phủ bóng.
Trực thăng đi vào không phận Thổ Nhĩ Kỳ một đoạn, sau đó vào vùng trời Đông Bắc Syria, nơi các đối tác người Kurd của Mỹ bị buộc phải rút quân gần đây. Trực thăng tiếp tục tiến vào khu vực của người Kurd ở phía Bắc Iraq, nơi phần lớn cuộc săn lùng Baghdadi diễn ra trong một thời gian dài. Tại đó binh lính bắt đầu dỡ những chiến lợi phẩm của họ, mang tới cho Tổng thống Donald Trump một phần thưởng mà ông rất cần giành được, sau một tháng khốn khổ đối với Mỹ trên khắp Trung Đông.
Baghdadi là “phần thưởng” từng lảng tránh tất cả những kẻ săn lùng trước đó, cũng như những công nghệ tốt nhất mà các cơ quan tình báo trên thế giới có thể sử dụng. Trùm khủng bố này từ lâu đã thấu hiểu mối nguy của việc trốn chạy trong thời đại kỹ thuật số.
Nhưng cuộc săn lùng gã đã bắt đầu và kết thúc bằng việc sử dụng chiêu thức tình báo tưởng như đã lỗi thời: khai thác một người khác cũng nắm giữ bí mật.
Giữa tháng 9 năm nay, các quan chức Iraq cho biết đã xác định được một người đàn ông Syria được giao nhiệm vụ lén đưa vợ của hai anh em Baghdadi là Ahmad và Jumah tới tỉnh Idlib qua hướng Thổ Nhĩ Kỳ. Chính kẻ buôn lậu này trước đó đã giúp đưa các con của Baghdadi ra khỏi Iraq.
Cuộc săn lùng gã đã bắt đầu và kết thúc bằng việc sử dụng chiêu thức tình báo tưởng như đã lỗi thời: khai thác một người khác cũng nắm giữ bí mật.
Tình báo Iraq cho biết họ đã có thể khiến người đàn ông này và một người phụ nữ được cho là vợ ông trùm, cũng như một trong những cháu trai của Baghdadi, tiết lộ thông tin về tuyến đường mà ông ta sử dụng, cũng như điểm đến của những người đi cùng. Đó là một bước đột phá chưa từng có, và thông tin này đã sớm được chuyển tới CIA.
Đến giữa tháng 10, một kế hoạch bắt giữ hoặc tiêu diệt Baghdadi được đưa vào thực hiện. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien cho biết vào ngày 27/10 rằng chiến dịch này được đặt theo tên của Kayla Mueller, nhằm vinh danh nhân viên cứu trợ thuộc bang Arizona đã bị Baghdadi bắt làm nô lệ và sau đó thiệt mạng ở Raqqa.
Các quan chức Iraq cho biết họ đã cung cấp thông tin cập nhật theo thời gian thực cho Washington về nhất cử nhất động của Baghdadi ở Idlib. Hoang tưởng và chậm chạp vì những vết thương chiến tranh, lại thêm bệnh tiểu đường hành hạ, nhưng trùm khủng bố 48 tuổi này đã quen với việc thay đổi địa điểm.
Trong suốt cuộc đời chạy trốn của mình, gã thường xuyên thay đổi nơi trú ẩn, từ miền Đông Syria đến miền Tây Iraq trước khi sống ổn định ở một vùng biệt lập nhỏ ở tỉnh Idlib, theo Cơ quan tình báo quốc gia Iraq.
Đó là một chuyến hành trình dài đối với một người hầu như không tin ai bên ngoài Iraq và tuyệt đối không tin ai ngoài những người thân cận với mình. Và theo các quan chức tình báo châu Âu đã theo dõi al-Baghdadi tới thị trấn Baghuz phía Đông Syria vào tháng 1, đó là một nơi trú ẩn khó lường.
Từ đầu tuần trước, các quan chức Mỹ và Iraq đã ngày càng chắc chắn rằng Baghdadi quả thực đang ở tỉnh Idlib, chuyển từ nhà này sang nhà khác ở một ngôi làng tên là Barisha, không xa biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.
Vào thời điểm này, Washington thông qua phương tiện kỹ thuật và tình báo đã biết rõ al-Baghdadi đang sống cùng ai và ở đâu.
Đó là một chuyến hành trình dài đối với một người hầu như không tin ai bên ngoài Iraq và tuyệt đối không tin ai ngoài những người thân cận với mình.
Trong số những người gã ở cùng có một nhân vật tên Abu Mohammed al-Halabi. Đây là kẻ cầm đầu một nhóm thánh chiến đối địch IS thuộc phong trào Salafi tên Hurras al-Dein. Chỉ vài tuần trước, các thành viên của Hurras al-Dein đã tập hợp và hành quyết những người chúng nghi ngờ là có cảm tình với IS. Vì thế việc trùm IS ở với al-Halabi là bất ngờ không hề nhỏ.
Theo các quan chức khu vực, ngôi nhà mà al-Halabi đang ở được xây dựng vào đầu năm ngoái bên trên một hệ thống đường hầm. Đó là nơi ẩn náu lý tưởng cho một kẻ bị truy nã và sẽ cần một lực lượng đáng gờm để tấn công nó.
“Đến chiều thứ Năm, Tổng thống và tôi được thông báo rằng hắn rất có khả năng đang ở khu nhà ở tỉnh Idlib,” Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence phát biểu trên chương trình tin tức Face the Nation của đài CBS vào Chủ nhật vừa qua.
Trong cuộc họp báo tuyên bố về cái chết của Baghdadi, Donald Trump cho biết ông đã ra lệnh tiến hành cuộc đột kích vào ngày thứ Bảy từ Washington. Ngay sau đó, các lực lượng đặc biệt đóng quân tại Erbil đã nhận lệnh đến Idlib. Đó là chiến dịch lớn nhất và nguy hiểm nhất của họ trong cuộc chiến chống IS.
Nga, lực lượng kiểm soát vùng trời Idlib, đã được thông báo về chiến dịch này, và cùng với đó là Thổ Nhĩ Kỳ. Lực lượng người Kurd ở Đông Bắc Syria cũng được thông báo ngắn gọn.
Các toán tấn công Mỹ đến nơi khoảng sau 1 giờ sáng và phải đối mặt với hỏa lực dồn dập từ mặt đất. Trong các cuộc đụng độ ác liệt diễn ra sau đó, ít nhất 9 thành viên IS đã thiệt mạng ngoài Baghdadi, gồm nhiều người là thành viên trong gia đình.
Chủ nhà al-Halabi nằm trong số những người thiệt mạng, cùng với đó là 2 trong số những người vợ của Baghdadi, được cho là đều đã kích hoạt bom tự sát. Thủ lĩnh IS có khả năng đã đi qua cửa sập để trốn vào hệ thống đường hầm khi bị dồn vào chân tường.
Ông Trump cho biết những người lên kế hoạch tấn công biết chính xác hệ thống đó ở đâu cũng như cách thức phá vỡ nó.
“Trong đường hầm chỉ còn có Baghdadi và hắn đã kéo theo 3 đứa con nhỏ xuống cùng,” ông cho biết. “Họ đã đi đến cái chết không thể tránh khỏi. Hắn chạy đến cuối đường hầm khi bị những chú chó của chúng tôi truy đuổi,” ông nói.
“Baghdadi đã kích nổ bom tự sát, khiến chính hắn và 3 đứa trẻ thiệt mạng. Kết quả xét nghiệm cho kết quả ngay lập tức và hoàn toàn chắc chắn rằng đó chính là hắn ta.”
Guardian đánh giá cái kết này cũng tàn khốc như 6 năm cai trị không kém phần khủng khiếp của Baghdadi.