Khi cuộc khủng hoảng kinh tế do COVID-19 diễn ra, một số nhà đầu tư đã chuẩn bị cho một quý kinh doanh đầu năm đau đớn.
Nhưng trong lĩnh vực công nghệ, hầu hết các kết quả của các công ty lớn đều cho thấy khả năng phục hồi mặc dù trải qua sự gián đoạn lớn. Đối với nhiều doanh nghiệp, doanh thu quý vừa qua vẫn tương đối mạnh. Facebook, Microsoft, Apple, Amazon và Google đều vượt qua mức kỳ vọng doanh số của các nhà phân tích Phố Wall.
Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu gã khổng lồ công nghệ có thể duy trì đà đó hay không khi đại dịch tiếp tục. Một số cảnh báo về việc tăng trưởng doanh số chậm lại chỉ trong những tuần cuối cùng của quý 1; trong khi một số khác dường như thiếu tầm nhìn về những gì có thể xảy ra tiếp theo. Cả Apple và IBM đều từ chối cung cấp mục tiêu kinh doanh trong quý tới, gợi ý về việc con đường phía trước không chắc chắn như thế nào.
Hai câu chuyện xuất hiện để giải thích tác động của đại dịch đối với giới công nghệ: Một mặt, các công ty công nghệ trở nên thiết yếu hơn bao giờ hết, cho phép làm việc từ xa và chuyển đổi kỹ thuật số của các doanh nghiệp, đồng thời cho phép mọi người kết nối, mua sắm và giải trí trực tuyến. Mặt khác, sự căng thẳng đối với nền kinh tế có thể sẽ làm tổn thương kết quả tài chính của họ, ít nhất là trong ngắn hạn.
Nhà phân tích Brian White của hãng môi giới đầu tư Monness Crespi Hardt cho biết: “Suy thoái trong quá khứ đã chứng minh rằng hầu như không có công ty nào miễn nhiễm với sự thu hẹp kinh tế.”
Doanh thu quảng cáo giảm
Có lẽ tác động nổi bật nhất của cuộc khủng hoảng COVID-19 đối với kết quả quý đầu tiên của các công ty công nghệ là doanh thu quảng cáo giảm.
Doanh số quảng cáo của Google – chiếm khoảng 80% tổng doanh thu của Alphabet – đã tăng 10% trong ba tháng đầu năm, nhưng lại thấp hơn tốc độ tăng trưởng trong các quý trước.
Tác động nổi bật nhất của cuộc khủng hoảng COVID-19 đối với kết quả quý đầu tiên của các công ty công nghệ là doanh thu quảng cáo giảm.
Giám đốc tài chính (CFO) của Alphabet Ruth Porat thừa nhận trong một báo cáo rằng mặc dù hiệu suất kinh doanh mạnh mẽ trong hai tháng đầu năm, tập đoàn vẫn phải trải qua “sự sụt giảm đáng kể trong doanh thu quảng cáo” vào tháng 3.
Một “ông lớn” trong mảng quảng cáo Internet khác là Facebook cũng có báo cáo tương tự. Mạng xã hội lớn nhất thế giới cho biết họ đã trải qua một “sự sụt giảm đáng kể” trong doanh số quảng cáo, cũng như sự sụt giảm liên quan đến giá quảng cáo, trong ba tuần cuối cùng của quý 1. Tuy nhiên, Facebook cho biết họ bắt đầu thấy “dấu hiệu ổn định” trong hoạt động kinh doanh quảng cáo cốt lõi vào đầu tháng 4.
Các nhà phân tích cho rằng việc giảm doanh số quảng cáo không quá ngạc nhiên, vì nhu cầu quảng cáo có xu hướng được liên kết chặt chẽ với các xu hướng lớn hơn trong nền kinh tế. Nhưng sự suy giảm làm nổi bật một câu hỏi hóc búa cho các công ty công nghệ trong bối cảnh đại dịch: cùng lúc mọi người ngồi ở nhà, dành nhiều thời gian hơn để nhìn vào màn hình của họ, nhưng lại có ít doanh nghiệp có thể chi tiền cho tiếp thị để tiếp cận tất cả những con mắt đó.
Quý 2 hiện tại có thể còn đau đớn hơn. Mặc dù ảnh hưởng của đại dịch thực sự được cảm nhận vào cuối quý đầu tiên, nhưng hậu quả có thể sẽ kéo dài đến toàn bộ quý hiện tại, kết thúc vào tháng 6.
Đặc biệt đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, quảng cáo kỹ thuật số là “kênh tiếp thị chính của họ,” nhà phân tích Daniel Elman của hãng Nucleus Research cho biết. “Điều cuối cùng họ nghĩ đến bây giờ là chi tiêu quảng cáo kỹ thuật số. Sẽ mất một thời gian để hồi phục.”
Mặc dù ảnh hưởng của đại dịch thực sự được cảm nhận vào cuối quý đầu tiên, nhưng hậu quả có thể sẽ kéo dài đến toàn bộ quý hiện tại, kết thúc vào tháng 6.
Một ngoại lệ có thể là Amazon. Doanh thu từ bộ phận “khác” của Amazon, bao gồm phần lớn doanh thu từ quảng cáo, đã tăng 44% lên 3,9 tỷ USD trong quý đầu tiên.
Tom Forte, nhà phân tích nghiên cứu cao cấp của công ty dịch vụ tài chính D.A, nói rất nhiều người đã truy cập vào trang web của Amazon để mua hàng dự trữ.
Đám mây + các mảng dịch vụ doanh nghiệp
Về phía dịch vụ doanh nghiệp – một động lực lợi nhuận quan trọng cho các công ty công nghệ – nhiều hãng đã trải qua một sự thúc đẩy sớm từ khi đại dịch bùng phát khiến mọi người chuyển sang làm việc và học tập ở nhà. Cơ sở hạ tầng đám mây là chìa khóa cho nhiều trải nghiệm làm việc tại nhà, cũng như các công cụ làm việc từ xa như Microsoft Teams.
Nhưng khi quý này trôi qua, nhiều công ty đám mây đã báo cáo sự sụt giảm trong các giao dịch mới.
Giám đốc tài chính của IBM James Kavanaugh cho biết trong một họp với các nhà đầu tư rằng công ty này bắt đầu thấy một “sự thay đổi đáng chú ý” trong các ưu tiên của khách hàng vào cuối tháng 2, đặc biệt là các khách hàng trong các ngành công nghiệp gặp khó khăn như bán lẻ và du lịch.
“Thực sự có một sự đình trệ khi khách hàng bận giải quyết những nhu cầu cấp thiết nhất của họ,” Kavanaugh nói.
Các nhà phân tích nói rằng giống như với quảng cáo, không có gì đáng ngạc nhiên khi thấy các công ty rút lại chi tiêu cho các dịch vụ doanh nghiệp như điện toán đám mây trong thời kỳ suy thoái kinh tế. Tuy nhiên, nhà phân tích Elman lại có nhận định ngược lại khi cho rằng các dịch vụ cốt lõi của các công ty đám mây có khả năng an toàn do nhiều doanh nghiệp đang có kế hoạch tiếp tục các chính sách làm việc từ xa trong nhiều tháng.
Cơ sở hạ tầng đám mây là chìa khóa cho nhiều trải nghiệm làm việc tại nhà, cũng như các công cụ làm việc từ xa như Microsoft Teams.
Giám đốc điều hành của IBM, Arvind Krishna cũng cho biết ông nghĩ rằng COVID-19 sẽ chứng minh được lợi ích cho các nhà cung cấp dịch vụ đám mây.
“Tôi tin rằng những gì chúng ta đang trải qua ngày hôm nay, với sự chuyển đổi sang công việc từ xa, tự động hóa … sẽ đẩy nhanh sự chuyển đổi của khách hàng sang đám mây,” ông Krishna nói trong cuộc họp với các nhà đầu tư. “Điều này mang lại cho tôi niềm tin to lớn vào tương lai của chúng ta.”
Thay đổi thói quen tiêu dùng
Facebook, Twitter, Snapchat và Amazon đều báo cáo mức độ sử dụng gia tăng trong quý 1 khi các nền tảng này trở thành “nguồn sống xã hội” quan trọng trong bối cảnh đại dịch ngày càng tồi tệ.
Nhưng sự gia tăng sử dụng này có thể bắt đầu ổn định khi các nước, khu vực dỡ bỏ các hạn chế đi lại và cuộc sống bắt đầu dần trở lại một mức bình thường, tạo ra một số sự không chắc chắn về hiệu suất tăng trưởng trong những tháng tới.
“Hiện tượng đó có thể sẽ kết thúc trong vài tháng tới khi mọi người trên khắp thế giới quay trở lại văn phòng, ăn tối, tham gia vào các cuộc tụ họp xã hội và cuối cùng là đi du lịch, mặc dù đã thận trọng hơn và trong một nền kinh tế khó khăn hơn,” White, nhà phân tích của Monness Crespi Hardt, cho biết trong một lưu ý đầu tư.
Đối với các công ty phần cứng như Apple, có một mối quan tâm khác: Khách hàng sẽ cảm thấy thoải mái khi trả hàng trăm, nếu không phải hàng ngàn đôla cho máy tính xách tay và điện thoại thông minh nếu suy thoái kinh tế hiện tại tiếp tục hoặc xấu đi?
Khi người tiêu dùng vật lộn với mất việc, chi phí y tế và những khó khăn tài chính khác trong đại dịch, họ có thể ít có khả năng chi trả cho việc thay mới iPhone. Apple đã coi năm nay là một năm lớn cho doanh số thiết bị – dự kiến sẽ phát hành rộng rãi iPhone hỗ trợ 5G vào cuối năm nay, một bản phát hành mà một số chuyên gia nghĩ rằng bây giờ có thể bị chậm lại đến hàng tuần hoặc hàng tháng.
Khách hàng sẽ cảm thấy thoải mái khi trả hàng trăm, nếu không phải hàng ngàn đôla cho máy tính xách tay và điện thoại thông minh nếu suy thoái kinh tế hiện tại tiếp tục hoặc xấu đi?
Trong quý đầu tiên, Apple đã được hỗ trợ bằng doanh thu kỷ lục cho các dịch vụ như Apple Music và TV+, và hãng này cũng đã phát hành một chiếc iPhone SE giá rẻ vào đầu tháng 4. Tuy nhiên, doanh thu của nhà sản xuất iPhone trong tương lai sẽ khó được dự báo chính xác.
Làn sóng sáp nhập sắp tới
Mọi người đang phụ thuộc vào các hãng công nghệ nhiều hơn bao giờ hết. Và sau nhiều năm phải bảo vệ, các công ty công nghệ đang thực hiện các giao dịch hấp dẫn, theo đuổi các nền tảng đối thủ, tăng cường mối quan hệ với chính quyền và nỗ lực cải thiện hình ảnh trước công chúng.
Đại dịch đang khiến các công ty nhỏ lao đao và đây chính là cơ hội lớn để các đại gia công nghệ với tiền mặt dồi dào “xuống tiền” mua tài sản trí tuệ từ các công ty nhỏ hơn với giá rẻ.
Các gã khổng lồ công nghệ “đã chứng minh rằng nền tảng của họ không thể thay thế được trong cuộc khủng hoảng như thế này, đồng thời quyên góp tài nguyên cho những người có nhu cầu,” White nói. “Với các bảng cân đối tài chính giống như pháo đài của Big Tech, họ không chỉ có nguồn tài chính để chuyển hướng thành công trong thời kỳ suy thoái này, mà còn nổi lên mạnh mẽ hơn nữa.”./.