Cứ vào tháng 10 hằng năm, giải thưởng Nobel dành cho các cá nhân, tổ chức có đóng góp nổi bật trong nhiều lĩnh vực lại lần lượt được công bố. Kể từ năm 1901 đến nay, giải Nobel đã được trao 585 lần. Vì có những người được nhận giải Nobel hơn một lần, nên đã có tổng số 892 cá nhân và 24 tổ chức được nhận giải Nobel ở tất cả các lĩnh vực.
Đến Bảo tàng Nobel ở thủ đô Stockholm của Thụy Điển, khách tham quan có thể tìm thấy kho dữ liệu khổng lồ về “cha đẻ” của giải thưởng Nobel cũng như chủ nhân của các giải thưởng danh giá này.
Nhân mùa giải Nobel, hãy cùng phóng viên VietnamPlus khám phá bảo tàng độc đáo này.
Bảo tàng Nobel được đặt tại một trong những tòa nhà đẹp nhất thế kỷ 18 của Stockholm, trong khu phố cổ Gamla Stan nổi tiếng. Ngay ở cửa bảo tàng là hình ảnh của Alfred Nobel (1833-1896), nhà khoa học và nhà phát minh nổi tiếng người Thụy Điển. Bảo tàng mở cửa năm 2001, đúng 100 năm sau khi giải Nobel đầu tiên được trao.
Vừa bước vào trong bảo tàng, khách tham quan có thể thấy ngay biểu tượng huy chương Nobel. Chủ nhân của giải Nobel sẽ được trao giấy chứng nhận, huy chương vàng cùng phần thưởng tiền mặt. Ngày 25/9 vừa qua, Quỹ Nobel đã quyết định tăng tiền thưởng cho các hạng mục giải Nobel năm nay thêm 1 triệu krona (khoảng 120.000 USD) so với mùa giải trước, lên 9 triệu krona (khoảng 1,1 triệu USD).
Thông tin về các chủ nhân của giải thưởng Nobel năm 2017 được giới thiệu nổi bật. Trong ảnh là chủ nhân của giải Nobel Vật lý. Ba nhà khoa học Mỹ gồm Rainer Weiss, Bary C.Barish và Kip S.Thorne đã giành giải thưởng cho công trình nghiên cứu Đài quan trắc sóng hấp dẫn kế laser.
Thông tin về chủ nhân của giải Nobel Y học. Giải thưởng này năm nay thuộc về ba nhà khoa học người Mỹ gồm Jeffrey C.Hall, Michael Rosbash và Michael W.Young với công trình nghiên cứu cơ chế phân tử trong việc kiểm soát nhịp sinh học.
Khách tham quan có thể tra cứu thông tin về các chủ nhân của giải thưởng Nobel theo từng thập kỷ. Alfred Nobel là người khai sinh ra giải thưởng Nobel trong các lĩnh vực gồm Y học, Hóa học, Vật lý, Văn học và Hòa bình. Giải Nobel Kinh tế không phải là ý tưởng của Alfred Nobel mà do Ngân hàng Trung ương Thụy Điển khởi xướng vào năm 1968 để tưởng nhớ ông.
Ngày 10/12 tới đây, lễ trao giải Nobel Y học, Vật lý, Hóa học, Văn học và Kinh tế được tiến hành tại Stockholm, trong khi lễ trao giải Nobel Hòa bình diễn ra tại Oslo, Na Uy.
Trong dữ liệu của bảo tàng có thông tin về nhà cách mạng tài năng, lỗi lạc của Việt Nam Lê Đức Thọ, người từ chối nhận Giải Nobel Hòa bình năm 1973 với lý do vào thời điểm đó, hòa bình chưa thực sự lập lại trên đất nước Việt Nam. Cho đến nay, ông là người Việt Nam duy nhất được vinh danh ở giải thưởng này.
Khu trưng bày các thông tin, hiện vật về Alfred Nobel.
Bản di chúc viết tay của nhà khoa học Alfred Nobel, văn kiện được coi là đóng vai trò then chốt trong việc tạo ra các giải thưởng Nobel.
Hàng trăm bức chân dung và thông tin về chủ nhân của giải Nobel di chuyển liên tục trên trần của bảo tàng.
Chủ nhân trẻ tuổi nhất của giải Nobel là Malala Yousafzai, người Pakistan (ảnh trên), đoạt giải Nobel Hòa bình năm 2014 khi mới 17 tuổi. Cô đã tặng bảo tàng chiếc khăn cô quàng khi nhận giải thưởng Nobel.
Rất nhiều vật dụng cá nhân của các chủ nhân giải thưởng Nobel đã được tặng cho bảo tàng.
Một chiếc xe đạp cũ được lưu giữ tại bảo tàng.
Theo bà Helena Martinsson, phụ trách bộ phận truyền thông của Bảo tàng Nobel, mỗi năm bảo tàng sẽ chọn một lĩnh vực để trưng bày theo chuyên đề. Chuyên đề năm nay là về lĩnh vực Văn học. Trong ảnh là khu vực trưng bày về nhà văn Doris Lessing. Năm 2007, bà trở thành nhà văn lớn tuổi nhất – 88 tuổi – nhận giải Nobel Văn học.
Hướng dẫn viên giới thiệu với khách tham quan về bảo tàng. Cũng theo bà Helena Martinsson, mỗi năm bảo tàng đón khoảng 250.000 lượt khách tham quan.
Tại bảo tàng có phòng chiếu phim về chủ nhân các giải Nobel và các công trình đoạt giải.
Tờ giới thiệu về Bảo tàng Nobel được dịch ra hơn 10 thứ tiếng khác nhau.
Một trong những điều thú vị nhất khi đến bảo tàng là khách tham quan được hướng dẫn các nghi thức và thử đóng vai một người được nhận giải Nobel. Giành được giải thưởng danh giá này là mơ ước của không ít người trên khắp thế giới.
Thủ đô Stockholm của Thụy Điển có tới hơn 80 bảo tàng, tuy nhiên, Bảo tàng Nobel là một điểm đến ấn tượng mà du khách không nên bỏ qua khi có dịp tới thăm đất nước Bắc Âu này./.