Tờ The Guardian của Anh đã cử hẳn phóng viên bay tới Hà Lan để thực hiện bài phỏng vấn rất thú vị với tài năng trẻ độc đáo đang được săn đón nhất của bóng đá thế giới. Cầu thủ 21 tuổi người Hà Lan, một trong những tài năng trẻ xuất sắc nhất thế giới hiện nay, đã chia sẻ với phóng viên Jacob Steinberg về trực giác khi chơi bóng, Johan Cruyff và những tin đồn về mối liên hệ với Barcelona và Manchester City.
“Anh bay từ Anh tới đây á? Điên thật đấy.” Sự chân thành hiện rõ trong giọng nói của Frenkie cho thấy cậu thật không tài nào hiểu nổi việc một phóng viên phải bay suốt quãng đường dài như vậy chỉ để phỏng vấn mình.
De Jong nở nụ cười bẽn lẽn và trong một khoảnh khắc, giữa căng-tin ồn ào nơi sân tập của Ajax, tôi chợt thấy lời cậu nói cũng có lý. Nên chăng mình hãy tạm tắt băng ghi âm và dành cho chàng trai trẻ dễ mến này chút không gian thư giãn.
Một số người nhận định De Jong là một số 6 điển hình, với nhiều người khác cậu là một số 8. Lại có những chuyên gia cho rằng cậu có phong cách của một số 10 cổ điển.
Chưa nói đến lý do chính đáng khiến tôi thực hiện cuộc hành trình để tới đây, thật sự có điều gì đó thôi thúc tôi thả lỏng bản thân khi ngồi đối diện với cậu, tài năng đang nổi dường như cảm thấy tức cười bởi những lời ca ngợi có phần cường điệu bủa vây quanh cậu những ngày này. Sự khiêm nhường của De Jong tỏa sáng trong một chiều Amsterdam dịu mát. Cậu trai 21 tuổi rất bình dị này, người được mệnh danh là – nghe này – Johan Cruyff mới, Franz Beckenbauer mới và là tương lai của bóng đá Hà Lan. Barcelona được cho là đang theo sát Frenkie, nhưng cả Manchester City cũng khát khao bổ sung một kỹ thuật gia vào hàng tiền vệ vốn đã rất mạnh.
Một số người nhận định De Jong là một số 6 điển hình, với nhiều người khác cậu là một số 8. Lại có những chuyên gia cho rằng cậu có phong cách của một số 10 cổ điển, bởi cách mà cậu đối xử với trái bóng như thể với một người bạn cố cựu vậy. Cũng đã xuất hiện những so sánh Frenkie với các tiền bối như Ruud Gullit và Frank Rijkaard sau khi cậu gây ấn tượng mạnh ở vị trí một hậu vệ thòng. Tuy nhiên, chính những so sánh với Johan Cruyff làm cậu thấy khó ở nhất.
“Tôi rất vinh dự,” De Jong giãi bày. “Nhưng tôi nghĩ các anh đừng nên so sánh hai người chúng tôi với nhau. Ông ấy giỏi hơn tôi nhiều lắm. Tài năng của ông ấy là vô hạn. Tôi sẽ chẳng bao giờ đạt tới trình độ của ông ấy. Thật tình tôi không muốn so sánh mình với Cruyff. Và tôi cho rằng những người đang làm điều đó cũng không muốn tôi đặt mình bên cạnh Cruyff đâu, chỉ là họ thấy giữa chúng tôi có những nét tương đồng thôi. Nhưng trình độ thì khác xa. Tôi xem những video về Cruyff và ông ấy giỏi vô cùng, cách ông ấy di chuyển với trái bóng, cách ông ấy nhìn nhận trận đấu.”
Dễ hiểu thôi khi De Jong thận trọng như vậy. Đã có kha khá những tài năng đầy triển vọng từng vỗ ngực tuyên bố sẽ giành được Quả bóng Vàng châu Âu để rồi phải ôm hận vì thói tự mãn quá sớm của mình. De Jong quyết không để bản thân rơi vào cái bẫy tai hại ấy. Đường tới đỉnh cao còn rất dài và đầy những chông gai.
Ở Amsterdam cậu đã là một thần tượng của giới hâm mộ. Kể cả những người không mấy quan tâm tới bóng đá cũng biết tên cậu, chàng trai đang được tôn vinh bởi kỹ thuật, kỹ năng chuyền bóng siêu việt và trí tuệ mẫn tiệp khi chơi bóng. Cậu luôn thể hiện sự can đảm hơn người mỗi khi cầm bóng, phẩm chất được tán thưởng đặc biệt ở một đất nước như Hà Lan. Quốc gia đầy kiêu hãnh này đã trải qua những giai đoạn vô cùng khó khăn, họ đã lỡ hẹn ở hai vòng chung kết bóng đá lớn gần đây, bởi thế sự xuất hiện của De Jong đem tới niềm hy vọng tươi mới. Đội bóng trẻ trung của HLV Ronald Koeman sẽ đối đầu với tuyển Anh ở trận bán kết vào mùa Hè tới sau khi vượt lên trên Pháp và Đức trong bảng đấu của họ tại Nations League.
De Jong vẫn tỏ ra hết sức điềm đạm dù ba tháng trước, cậu mới có lần đầu đá đủ 90 phút trong màu áo Hà Lan khi họ phải nhận thất bại trước Pháp, nhà đương kim vô địch thế giới, với tỷ số 1-2. Cậu nhẹ nhàng đính chính lại với tôi rằng chính mình mới là người chủ động ngỏ lời xin đổi áo với Kylian Mbappé sau trận đấu, chứ không phải ngược lại như người ta đồn đoán.
“Thông thường thì các tiền vệ chỉ chú trọng vào nhiệm vụ chính là chuyền bóng nhưng tôi lại khoái rê dắt vô cùng,” cậu bộc bạch. “Ai cũng nói đá như thế mạo hiểm quá nhưng tôi không nghĩ vậy, vì tôi ít khi để mất bóng lắm.”
Ajax Amsterdam, câu lạc bộ vừa lọt vào vòng đấu loại trực tiếp 16 đội ở Champions League sau 13 năm đằng đẵng, là nơi chắp cánh cho tài năng thiên bẩm của De Jong. Đoàn quân của Erik ten Hag đang bay cao trong giai đoạn hồi sinh mạnh mẽ và De Jong cho thấy vì sao những người hâm mộ túc cầu giáo nhìn thấy tinh thần Cruyff trong cậu.
“Thông thường thì các tiền vệ chỉ chú trọng vào nhiệm vụ chính là chuyền bóng nhưng tôi lại khoái rê dắt vô cùng,” cậu bộc bạch. “Ai cũng nói đá như thế mạo hiểm quá nhưng tôi không nghĩ vậy, vì tôi ít khi để mất bóng lắm.”
Mùa trước, De Jong có tỷ lệ chuyền bóng chính xác (91,5%) và đi bóng thành công (90,3%) cao nhất ở Eredivisie, hỏi sao người ta nói Pep Guardiola mê cậu như điếu đổ. Xem chừng cậu trai trẻ này chẳng bận tâm dù một số huấn luyện đã than phiền về xu hướng giữ bóng quá nhiều khi cậu còn tập sự tại học viện đào tạo trẻ Willem II. Cứ theo những gì De Jong giãi bày thì cậu luôn làm theo những gì trực giác mách bảo khi chơi bóng, đồng nghĩa với việc bất tuân theo những chỉ đạo cứng nhắc theo lối mòn và.
“Phải đó,” cậu nói. “Tôi đã luôn chơi như vậy kể từ khi còn là một đứa nhóc. Tôi không nghĩ mình nên chơi khác đi. Với cách chơi ấy tôi đã kiếm được chỗ đứng ở đội một. Cớ gì phải thay đổi chứ? Nhiều người nói tôi phải chơi thứ bóng đá chững chạc, hãy nhìn Lionel Messi xem, anh ấy chơi chững chạc quá đi chứ. Anh ấy quá siêu đẳng. Messi có thể rê bóng qua bất kì ai và khiến đối thủ trông như những đứa nhóc mới tập chơi vậy.
“Trên sân bóng, tôi thường lắng nghe điều trực giác mách bảo, nhưng cùng lúc đó tôi cũng thường xuyên tư duy về trận đấu. Không phải lần nào nhận được bóng tôi cũng ra ngay quyết định ‘Mình sẽ làm thế này’, dù nhiều lúc nó cũng diễn ra như vậy thật.
“Hầu hết những cầu thủ giỏi đều chơi bóng dựa vào trực giác. Ai thì cũng có một chút ở trong tiềm thức, nhưng tôi không cho rằng cái đó có thể học được. Đôi khi tôi phải tính toán trong đầu. Tôi luôn vạch ra kế hoạch để thực hiện một đường chuyền. Thường xuyên quét radar tìm kiếm đồng đội. ‘Cậu ấy có đang ở tư thế thuận lợi không?’ Rồi nó đến, điều cần làm ấy. Nhưng đôi khi trực giác có thể thay đổi quyết định của bạn. Khi ấy ta lại phản ứng theo những gì trực giác xui khiến. Tôi thường vẽ lên một bức tranh trong tâm trí với vị trí của mọi người trên sân đấu. Tôi cho rằng đó là một trong những phẩm chất quan trọng nhất của một tiền vệ.”
De Jong có niềm đam mê mãnh liệt với trái bóng. Thay vì cắm mặt vào chiếc điện thoại di động, cậu dính vào trái bóng bất cứ khi nào có thể từ khi còn là một thằng nhóc tí teo lớn lên ở Arkel, ngôi làng nằm ở Nam Hà Lan. Cậu gia nhập Ajax năm 2015.
“Tôi thích xem những cầu thủ kiệt xuất, những bậc thầy kỹ thuật và thấu hiểu trò chơi này”, De Jong bộc bạch. “Tôi luôn quan sát cách họ di chuyển. Có rất nhiều danh thủ mà tôi hâm mộ, đặc biệt là các tiền vệ. Các cầu thủ của Barcelona này, rồi những đàn anh ở Manchester City nữa. Hay là Jorginho đang chơi cho Chelsea ấy. Quá nhiều anh tài để học hỏi.”
Cậu có biết rằng Jorginho đang bị chỉ trích khá nhiều ở Anh mùa này vì không che chắn được cho hàng phòng ngự? “Bạn phải biết tắc bóng nữa,” De Jong nói. “Bạn phải hoàn thành nhiệm vụ phòng thủ nữa, nhưng tôi thích xem những cầu thủ biết cách đọc trận đấu, những người có nhãn quan sắc sảo. Jorginho là người như thế.”
De Jong không giấu giếm sự ngưỡng mộ với phong cách của Barcelona dưới thời HLV Pep Guardiola. Với cậu, Messi là cầu thủ vĩ đại nhất, người có thể làm mọi thứ. “Tôi mê mẩn lối chơi ấy. Đoạt lại bóng thật nhanh, sau đó dồn ép đối thủ với vô số phương án tấn công đa dạng. Khi xem thứ bóng đá đẹp đẽ ấy, bạn sẽ muốn được ra sân ngay lập tức để chơi bóng với các chiến hữu và tận hưởng niềm vui. Manchester City và Barcelona là những ví dụ tuyệt vời.”
De Jong hoàn thiện phong cách của riêng mình trong hai năm vừa qua. Cậu ngồi dự bị và chỉ được thay vào sân khi mọi chuyện đã an bài ở trận chung kết Europa League năm 2017. Trong trận đó, ý đồ pressing tốc độ cao của Ajax đã bị khuất phục bởi chiến thuật phòng thủ phản công sắc bén của José Mourinho. Cuối cùng, Ajax thất thủ trước Manchester United với tỷ số 0-2. Ít lâu sau chiến tích đưa Ajax lọt vào trận chung kết cúp Châu Âu đầu tiên sau 21 năm, HLV Peter Bosz chuyển đến cầm quân ở Borussia Dortmund. Giai đoạn ngắn ngủi dưới quyền Marcel Keizer trôi qua mau, và HLV Ten Hag bước lên nhận ấn kiếm vào tháng Mười Hai năm 2017.
“Tôi muốn kết thúc mùa giải hiện tại thật thành công với Ajax. Để xem sau đó thế nào. Có thể tôi sẽ ở lại thêm một năm nữa, cũng có khi tôi sẽ ra đi. Giờ thì chưa nói trước được.”
Ten Hag biết Guardiola trong thời kỳ 2 năm cầm cương ở đội dự bị của Bayern Munich. De Jong tỏ ra rất hạnh phúc dưới sự rèn giũa của HLV 48 tuổi này. Cậu hết lời ca ngợi “năng lượng tích cực” và “tầm nhìn bóng đá tuyệt vời” của ông.
Những ngày này, không khí lạc quan bao trùm đội bóng thành Amsterdam, tuy nhiên những e ngại có cơ sở vẫn lẩn khuất đâu đây. Ajax đang sản sinh ra một thế hệ đầy triển vọng, với những tài năng trẻ như thủ thành André Onana, Donny van de Beek, David Neres và Kasper Dolberg, nhưng cũng đừng quên là họ chưa giành được chức vô địch giải quốc nội nào kể từ năm 2014, và đang xếp thứ nhì trên bảng xếp hạng Eredivisie, với 2 điểm ít hơn so với PSV Eindhoven. Ajax cũng buộc phải để Justin Kluivert, Dávinson Sánchez, và Davy Klaassen ra đi trong hai năm qua. Tin đồn về việc các đại gia ở châu Âu đang ráo riết theo đuổi hai ngôi sao trẻ của Ajax, Matthijs de Ligt, trung vệ 19 tuổi thanh lịch, và chính De Jong, cũng tràn ngập mọi trang báo trong thời gian này.
“Thật khó để nói trước điều gì sẽ xảy ra,” De Jong cho biết. “Tôi muốn kết thúc mùa giải hiện tại thật thành công với Ajax. Để xem sau đó thế nào. Có thể tôi sẽ ở lại thêm một năm nữa, cũng có khi tôi sẽ ra đi. Giờ thì chưa nói trước được.”
“Tôi biết người ta đồn đại đủ thứ chuyện, nhưng tôi muốn tập trung vào hiện tại và cứ chơi thật tốt cho Ajax năm nay đã.”
Hôm nay là tin đồn về liên hệ với Barcelona, ngày mai lại có tin Frenkie sẽ đến Man City. Cậu trai cười lớn. “Tôi không để tâm đâu,” cậu bảo. “Tôi biết người ta đồn đại đủ thứ chuyện, nhưng tôi muốn tập trung vào hiện tại và cứ chơi thật tốt cho Ajax năm nay đã.”
Chúng tôi trò chuyện về những năm tháng hào hùng của Ajax, khi ấy người khổng lồ trắng thống trị lục địa già với ba chức vô địch châu Âu ở thập kỷ 70, và lần thứ 4 với thế hệ vàng 1995.
De Jong hiểu rằng sẽ rất khó để đội bóng hiện tại có thể tái tạo được những chiến quả phi thường ấy, nhưng mọi cử chỉ của cậu đều rất thư thái. Dường như chẳng gì có thể khiến chàng trai này lo lắng được.
“Tôi vẫn là chính mình thôi,” cậu nói. “Tôi luôn cố gắng cư xử tử tế với mọi người. Tôi có cảm thấy sức ép phải chiến thắng chứ, nhưng khi đã đứng trên sân tôi không bao giờ nghĩ rằng: ‘Ồ, hôm nay mình chơi không tốt, truyền thông giã mình tơi bời mất thôi.’
Chúng tôi bước ra ngoài và cô phóng viên ảnh Judith Jockel nhận xét rằng De Jong có nụ cười thật dễ mến. Mặt cậu chợt đỏ bừng lên, rồi tôi bảo lúc nào cũng thấy cậu tươi cười. “Tôi muốn tận hưởng cuộc sống,” cậu bảo. “Luôn vui vẻ.”
Tuấn Trần dịch từ Guardian